Pensioensparen is in ons land een van de meest populaire vormen van (langetermijn)sparen. Het is ook een van de meest interessante. Je bouwt namelijk enerzijds kapitaal op voor je pensioen en anderzijds heb je recht op belastingvermindering. Toch twijfelen nogal wat mensen om te beginnen met pensioensparen omdat het systeem niet voor iedereen even duidelijk is. Met vijf antwoorden op evenveel vragen proberen we in dit artikel die twijfel weg te halen.
Welk bedrag spaar ik best per jaar?
Bij pensioensparen bouw je vanaf de eerste euro kapitaal op, maar het wordt pas echt interessant als je ook het fiscaal voordeel meepikt. Afhankelijk van je financiële marge is het daarom aangewezen tot het jaarlijkse basisplafond van 990 euro te sparen. Dat levert je een vermindering van 30% op op je personenbelasting (in cijfers: je krijgt 297 euro per jaar terug van de fiscus). Spaar je verder tot het absolute maximumbedrag van 1270 euro? Dan bedraagt het fiscaal voordeel 25%, of maximum 317,5 euro. Opgelet: tussen 990 euro en 1188 euro sparen heeft fiscaal gezien weinig zin, want dan is je voordeel lager dan wanneer je 990 euro (of meer dan 1188 euro) zou storten.
Wanneer is het interessant om te starten met pensioensparen?
Dit antwoord is even kort als duidelijk: van zodra het kan. Dat is: vanaf je 18de verjaardag en het moment dat je zelf personenbelasting betaalt. Hoe vroeger je namelijk begint, hoe meer kapitaal je opbouwt. Kan je elk jaar een bepaald bedrag opzijzetten? Dan zou pensioensparen een van je eerste opties moeten zijn om dit bedrag te investeren.
Kom ik wel in aanmerking voor het fiscaal voordeel?
Er gelden een aantal voorwaarden om recht te hebben op een vermindering van de personenbelasting, maar die zijn duidelijk:
- Je bent minstens 18 jaar en jonger dan 65 jaar
- Je bent officieel inwoner van België of inwoner van een andere lidstaat uit de Europese Economische Ruimte op het moment dat je het contract afsluit
- Je pensioenspaarfonds of pensioenspaarverzekering heeft een looptijd van minstens 10 jaar
- Je bent onderworpen aan de Belgische personenbelasting
- Je bent zelf begunstigde bij leven en je erfgenamen staan aangewezen als begunstigden bij overlijden
Kan ik gespaarde kapitaal opnemen voor mijn pensioen?
In theorie kan het, maar het is financieel en vooral fiscaal niet interessant. Als je je pensioenspaarpot vervroegd opvraagt, volledig of gedeeltelijk, word je daar altijd voor ‘gestraft’. Op het bedrag dat je uitkeert, betaal je namelijk een hoge belasting, die varieert naargelang je leeftijd en de datum waarop je met pensioensparen bent gestart.
Heb je dus dringend geld nodig voor de einddatum van je pensioenspaarcontract? Bekijk dan eerst of er geen voordeligere opties zijn dan het (deels) opofferen van je appeltje voor de dorst.
Kan ik nog starten met pensioensparen als ik 60 ben?
Ja, maar er zitten wel enkele addertjes onder het gras. Een pensioenspaarcontract moet namelijk minstens tien jaar lopen. Start je dus op je 60ste, dan loopt je contract tot je 70ste. Het fiscaal voordeel geldt wel pas tot en met het jaar waarin je 64 wordt. Hoe later je start, hoe minder fiscaal voordelige stortingen je dus kan doen. De eindbelasting volgt dan ook op je 70ste verjaardag. En als je het geld voor die datum opvraagt, betaal je bijkomend een hoge ‘afkoopbelasting’.